هدف دامداران جهت نگهداری و پرورش دام زنده، تولید و تامین گوشت مورد نیاز جامعه می‌باشد که در سال‌های گذشته صنعت پرورش دام رشد نیازی کرده و موفقیت‌هایی بی‌نظیر کسب نموده است. اما ذکر این نکته حائز اهمیت است که کیفیت گوشت و وزن‌گیری دام باید همیشه مورد توجه و اهمیت قرار گیرد. از این رو، برای افزایش کیفیت گوشت‌های مصرفی تغذیه و نوع خوراک دام و طیور نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
عوامل مهم در وزن گیری دام
دو عامل مهم که در وزن گیری و رشد دام باید به آن اشاره نمود شامل: ژنتیک و عوامل محیطی همچون تغذیه، بهداشت و… می‌باشند. خوراک مصرفی دام در کیفیت گوشت دام نقش مهمی دارد. ممکن است عده‌ای با خوراکی‌های پر کالری ولی مضر و یا دادن آشغال و ضایعات به دام بتوانند وزن آنها را بالا ببرند ولی در این حال انتظار گوشت با کیفیت را نباید داشته باشند.
راه کارهایی برای افزایش وزن دام
اگر به دنبال وزن‌گیری درست و اصولی دام خود هستید به این موارد توجه کنید.
به طور هفتگی دام‌ها را وزن کنید
کنترل نمودن وزن دام اهمیت بسیار بالایی دارد. دامداران می‌بایست قبل از شروع تغذیه ابتدا وزن تمام دام‌های خود را بگیرند و طبق وزن هر دام، خوراک مصرفی آنها را کاهش یا افزایش دهند. از سویی ممکن است یکی از دام‌ها دلیل خاصی همچون مریضی و یا … برای کاهش وزن خود داشته باشد که باید حتما مشکل آن به طور جدی بررسی شود. رعایت نکات بهداشتی و پیشگیری از هر گونه بیماری نیز در وزن‌گیری دام نقش بسزایی دارد.
کم‌کم مصرف دانه‌ها را افزایش دهید
هر دامدار این مسئله را می‌داند که در اواخر فصل پروار، سرعت وزن‌گیری دام افزایش می‌یابد، از این رو باید تغذیه که شامل غلات و دانه‌هایی همانند جو هستند را در آخر هر فصل بیشتر کنند. برعکس اینها میزان مصرف غلات باید به تدریج و کم کم اضافه شود از این جهت که مصرف زیاد دانه باعث چرب شدن بیش از حد گوشت دام خواهد شد و سیستم گوارش آنها را دچار مشکل می‌کند.
مصرف پروبیوتیک به خوراک دام
میزان قابل توجهی پروبیوتیک به خوراک دام اضافه کنید، چرا که این مکمل در وزن‌گیری دام‌های در حال پروار بسیار تاثیرگذار است. از طرفی با مصرف پروبیوتیک، گوشت دام با کیفیت‌تر می‌شود و در عضله‌سازی دام کمک شایانی می‌کند و از طرفی عفونت‌ها و انگل‌های روده در دام‌ها را از بین می‌برد.
تامین آب تمیز و سالم برای دام
طبق تحقیقات به عمل آمده اگر دام‌ها آب مورد نیاز بدن خود را تامین نکنند، نمی‌توان به طور کافی غذا بخورند. بنابراین باید آب سالم و تمیز با دمای مناسب را برای دام در نظر گرفت. توجه داشته باشید که اگر دمای آب پایین باشد دام مجبور است انرژی و کالری بیشتری برای متعادل کردن دمای بدن خود صرف کند و این عامل باعث ضعیف شدن جسم آن می‌شود.
مکمل‌ها و واکسیناسیون دام را فراموش نکنید
بهتر است قبل از شروع هر نوع تغذیه، ابتدا سلامت جسمی و بدنی دام‌ها بررسی شود. برای پیشگیری از هر گونه مریضی، باید رشد و تغییرات دام‌های خود را بررسی کنید و واکسیناسیون هر دام را طبق تجویز دامپزشک انجام دهید و جهت پیشگیری از انگل داروهای مورد نیاز را برای دام‌ها تامین کنید. مصرف نمک، آهن، کلسیم مس و فسفر و دیگر مواد معدنی برای دام‌ها می‌تواند برای کیفیت و رشد آنها مفید باشد.
خوراک دام ارزان پروماک یک گزینه اقتصادی و به صرفه می‌باشد که ضامن حفظ سلامت دام نیز است.
چرا وزن گیری دام‌ها اهمیت دارد؟
وزن گیری هر دام نقش اساسی در رشد و تولید مثل دام دارد که می‌توان سلامت جسمی دام را با توجه به سن آن مشخص نمود. کاهش وزن دام می‌تواند عدم سلامت دام را نشان دهد و همچنین افزایش وزن دام نشان از سلامت کامل آن می‌باشد. زمانی که دامدار وزن هر حیوان خود را بداند، می‌تواند دوز صحیح داروی درمانی آن را جهت درمان بیماری مشخص کند. علاوه بر اینها اگر وزن دام مشخص شود می‌توان برای جلوگیری از کمبود خوراک و تغذیه و یا پر خوری دام‌ها راهی بیابید. با دانستن وزن هر دام می‌توانید زمان از شیر گرفتن نوزاد دام را نیز مشخص کنید.
بهترین خوراک و تغذیه برای وزن‌گیری دام
خوراک با کیفیت و مفید در وزن‌گیری دام‌ها نقش مهمی دارد. بهترین خوراک برای وزن‌گیری به سه دسته تقسیم بندی می‌شود که شامل:
- کنسانتره
- علوفه
- خوراک مخلوط
کنسانتره نوعی خوراک با کیفیت دام که شامل مواد مغذی؛ پروتئین، ویتامین و دیگر مواد معدنی هستند و مقدار فیبر در آنها کم است نیز می‌شود. این خوراکی‌ها برای وزن‌گیری و سلامت دام مفید هستند. سبوس گندم، جو دوسر و ذرت از این دسته خوراکی‌های مفید می‌باشند.
علوفه نیز جزء خوراک‌هایی با فیبر غنی شده برای دام هستند که شامل بخش‌های مختلف گیاه که ارزش غذایی بالایی برای دام دارند نیز می‌شود. یونجه، سیلو و شغلم، چغندر و گاهی سیب‌زمینی از این دسته مواد خوراکی برای دام هستند.
منظور از خوراک مخلوط ترکیبی از مواد افزودنی با مواد خام می‌باشد که منحصر و خاص برای دام‌ها تهیه می‌شود. ذرت، سویا، جو دو سر از این دسته خوراک‌های مخلوط هستند که سالانه بیش از 600 میلیون تن در جهان تولید می‌شوند. در این خوراکی‌های مخلوط انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی بیوتیک و دیگر مواد ضروری گنجانده می‌شود.
نتیجه‌گیری
اگر این مقاله را به طور کامل بررسی کردید، متوجه اهمیت وزن‌گیری و راه‌های افزایش وزن‌گیری دام‌ها شده‌اید. کیفیت و رشد و سلامتی دام‌ها را می‌توانید از طریق تعیین وزن آنها بررسی کنید. برای کاهش یا افزایش هر ماده غذایی برای دام ابتدا باید وزن آنها را بدانید و در صورت سلامت کامل می‌توانید به وزن آنها رسیدگی کنید و توجه داشته باشید که بهداشت، رعایت مواد غذایی اصولی و مناسب و مصرف به موقع مکمل‌ها و واکسیناسیون دام را فراموش نکنید.
